De Amsterdamse School is een in Amsterdam ontstane, en daarna ook elders gebouwde expressionistische architectuurstijl. In diverse, meestal verstrakte varianten is deze architectuur zowel in de stad Groningen als ook in de provincie toegepast, tussen ca. 1920 en 1930.
Kenmerkend is het gebruik van diverse soorten baksteen, versieringen in de gevels door middel van baksteenverbanden, natuursteenelementen, siersmeedkunst, soms ook beeldhouwwerk (in Groningen sta vaak door Willem Valk) en een integraal ontwerp + uitvoering van bouwkunst en kunstnijverheid.
Het is bijzonder (maar niet toevallig) dat de Amsterdamse School stijl zo veelvuldig in Groningen voorkomt. Als grote gangmaker en stimulator kan Siebe Jan Bouma worden genoemd, die in 1920 als timmerman/tekenaar bij de gemeente Groningen in dienst was gekomen en die in de gelegenheid was gemeentelijke gebouwen te ontwerpen, in een stijl die hij zelf de moeite waard vond. Dat begon in 1920 met ’de boerderijtjes’ in het Blauwe Dorp, eenvoudige woningbouwblokken met een vierkante plattegrond, waarin vier rug-aan-rug woningen waren ondergebracht. Omdat dit een compacte manier van bouwen was, kon hij de (goedkope) woningen hier in het groen zetten, analoog aan tuindorpen die elders al waren gebouwd. Ook ontwierp hij transformatorhuisjes, tram(!)huisjes, urinoirs, brugwachtershuisjes e.d. en vanaf 1926 kreeg Bouma de opdracht scholen te ontwerpen. In de periode 1926-1932 werden er in de stad 6 scholen gerealiseerd. In 1926 ontwierp hij het poortgebouw van de begraafplaats Esserheem in Helpman. In 1928 kwam een van zijn hoogtepunten, het kantoorgebouw voor de Dienst Gemeentewerken aan het Zuiderdiep gereed.
Andere architecten die in de stad Groningen (en daarbuiten) Amsterdamse Schoolgebouwen ontwierpen en realiseerden waren Egbert Reitsma (landhuis ’t Fortje in Haren (1925), kerk in het Zuiderpark, helaas inmiddels gesloopt), 4 woningen aan de Nassaulaan (1928), winkels met bovenwoningen aan de Noorderhaven (134), J.A. Boer (woningen rond het Bernouilleplein (1928)), Evert van Linge woonhuis + atelier in 1923, W.A. Scholtensstraat 1.
Het is geen toeval dat de architecten Reitsma, Van Linge en Bouma ook verbonden waren aan de kunstenaarskring De Ploeg in Groningen, waarin via het expressionisme (Wiegers, Dijkstra) en de abstracte (geometrische) kunst (Alkema, Van der Zee) de leden elkaar konden inspireren en/of in de haren vliegen.
De Route
1 – Kantoor Gemeentewerken + politiepost / Zuiderdiep 96 / Siebe Jan Bouma (1928)
2 – Winkel met Magazijn / Steentilstraat 2 / Teunis Wildschut (1931)
3 – Wijkgebouw met politiepost / Zaagmuldersweg 3 / S.J. Bouma
4 – Van Houtenschool (nu wijkcentrum Bij Van Houten) / Oliemuldersweg 47 / S.J. Bouma (1931)
5 – Het Blauwe Dorp; tuindorp met boerderijtjes (volkswoningbouw) / S.J. Bouma (1920)
6 – Ambtenaren woningen / Gerbrand Bakkerstraat / Kazemir & Tonkens (1924)
7 – Oosterkerk / S.S. Rosensteinlaan 22-23 / Kuiler & Drewes (1929)
8 – Noorderbad / Oosterhamrikkade 66 / Jo Boer (1933)
9 – Bernouilleplein / Bernouilleplein 4 – 36 / Jo Boer (1928)
10 – Noorderpaviljoen / Kruissingel 1 / S.J. Bouma (1930)
Afsluiting met koffie + gebak